సంత్ నామ్దేవ్ భారతదేశ సాంస్కృతిక చరిత్రలో, ముఖ్యంగా భక్తి సంప్రదాయంలో ప్రధాన వ్యక్తులలో ఒకరు. ఆయన 13వ శతాబ్దం రెండవ భాగంలో అప్పటి దక్కన్ రాష్ట్రంలోని మరాఠీ మాట్లాడే ప్రాంతంలో (ఆధునిక మహారాష్ట్ర) మతపరమైన శిల్పకారుడు (దర్జీ/కాలికో-ప్రింటర్) హిందూ కుటుంబంలో జన్మించారు.
ఆయన వందలాది ‘అభంగ్స్’ (భక్తి గీతాలు) స్వరకర్త. నేటికీ, భక్తులు నామదేవుని అందమైన అభంగులను ఆలపించడం చూడవచ్చు. నామ్దేవ్ ప్రభావం ఆధునిక భారత ప్రజా జీవితంలోని ప్రధాన చర్చలలో విస్తృతంగా కనిపిస్తుంది. ముఖ్యంగా మరాఠీ, హిందీ మాట్లాడే ప్రాంతాలలో ఆయన ప్రాంతీయ ప్రత్యేకత, జాతీయత, లౌకికవాదంల మధ్య భక్తి మార్గం ద్వారా అనుసంధానించబడిన అద్భుతమైన సామరస్యానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు.
సామూహిక భజన గానం కార్యక్రమాలలో నామ్దేవ్ విభిన్న తరగతులు, కులాల వ్యక్తులను ఆకర్షించారు. ఆరాధన సమయంలో ఆయన సహచరులుగా కన్హోపాత్ర (నృత్యం చేసే అమ్మాయి), సేన (మంగలి), సవత (ఒక తోటమాలి), చోఖమేలా (అంటరానివారు), జనాబాయి (ఒక పనిమనిషి), గోరా (ఒక కుమ్మరి), నరహరి (ఒక స్వర్ణకారుడు), జ్ఞానేశ్వర్ (బ్రాహ్మణుడైన జ్ఞానదేవ్ అని కూడా పిలుస్తారు) ఉండేవారు.నామ్దేవ్ ను హిందూ ధర్మంలో దాదుపంత్ సంప్రదాయంలో ఐదుగురు గౌరవనీయమైన గురువులలో ఒకరిగా పరిగణిస్థారు. మిగిలిన నలుగురు దాదు, కబీర్, రవిదాస్, హర్దాస్. దాదుపంతి హిందువులు రాజస్థాన్‌లో అభివృద్ధి చెందారు. నామ్దేవ్ పాటల అతిపెద్ద సేకరణతో సహా భక్తి పద్యాలను సృష్టించారు. సంకలనం చేశారు.సంత్ నామ్దేవ్ కార్తీక శుక్ల పక్ష ఏకాదశి విక్రమ సంవత్ 1327 అంటే అక్టోబర్ 26, 1270న నర్సి బామ్ని జిల్లా పర్భాని (మహారాష్ట్ర) గ్రామంలో జన్మించారు. నామ్దేవ్ గోవింద శెటి సదావర్తే కుమార్తె రాజాబాయిని వివాహం చేసుకున్నారు. వారికి నలుగురు కుమారులు, ఒక కుమార్తె.నామ్దేవ్ తల్లిదండ్రులు నివసించే దక్కన్ ప్రావిన్స్ ఆ సమయంలో ముస్లిం పాలనలో ఉంది. ముస్లిం అధికారులు నిరంకుశులుగా ప్రవర్తించారు. ఇతర మతాల వారిని వేధించేవారు. హిందువులు తమలో తాము విడిపోవడంతో దుష్టులు అధికారాన్ని చలాయించారు. అలాంటి కాలంలోనే నామ్దేవ్ జన్మించారు.
ఇది నామ్దేవ్ జీవితంలో అత్యంత ముఖ్యమైన కాలం. ఆచరణాత్మకంగా ఈ సమయం నుండి, ఇద్దరు గొప్ప సాధువులు మరణం వారిని విడిపోయే వరకు దాదాపుగా విడిపోలేదు. ఈ యాత్ర భారతదేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలకు, దాదాపు అన్ని పవిత్ర స్థలాలకు విస్తరించింది.విశోబా ఖేచర్ జ్ఞానేశ్వరుని శిష్యులలో ఒకరు. ఆ సమయంలో అవంధ్య నాగనాథ్ అనే గ్రామంలో నివసిస్తున్నారు. నామ్దేవ్ వెంటనే గ్రామానికి వెళ్లి సుదీర్ఘ ప్రయత్నం తర్వాత అతనిని కలిశాడు. భగవంతుడు విశ్వమంతా వ్యాపించి ఉన్నాడని విశోబా అతనికి గొప్ప సత్యాన్ని గ్రహించేలా చేసాడు. నామ్దేవ్ కృతజ్ఞతతో, వినయంగా విశోబాకు తనను తాను సమర్పించుకున్నాడు.
నామ్దేవ్ ఇతర సన్యాసులతో కలిసి దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలను సందర్శించి పంజాబ్ చేరుకున్నాడు. నామ్దేవ్ గురుద్వారా దర్బార్ సాహిబ్ ఉన్న ఘుమాన్ గ్రామానికి చేరుకున్నాడు. 17 సంవత్సరాలకు పైగా అక్కడ నివసించాడు. ఘుమన్‌లో ధ్యానం , సంకీర్తన చేసేవాడు .సిక్కు మార్గంలోని ఐదవ గురువు గురు అర్జన్ దేవ్ జీ గురు గ్రంథ్ సాహిబ్‌ను సంకలనం చేసినప్పుడు, భక్తి ఉద్యమం సాధువులకు తగిన గుర్తింపు ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అందుకే గురుగ్రంథ సాహిబ్‌లో అటువంటి సన్యాసుల పద్యాలు ఉన్నాయి. 61 చరణాలు, 3 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. గురు గ్రంథ్ సాహిబ్‌లో చేర్చబడిన నామ్దేవ్ రచించారు.
